Arrikrutzera Jaturabeko haitzartetik hurbiltzen bazara, haitzuloan zer aurkituko duzun jakiteko pista bat izango duzu: mundu karstiko bat zabaltzen da zure begien aurrean, eta leku horretara sartzen zara errepide zorabiagarri batetik, zuloan erortzen baita, hitzez hitz. Haitzarte honek Gipuzkoako haranik ezkutuenetako bat ezkutatzen du, eta horregatik gerrillari karlistentzako babesleku aparta bihurtu zen eta kontrabandisten korridorea izan zen Gerra Zibilean.

Oñati eta Arantzazuko santutegiaren arteko erdibidean, Aizkorri mendikatearen bihotzean, gure kobazuloa aurkituko dugu, ia 15 kilometroko lurpeko labirintoa, elkarren gainean jarritako 6 solairutan banatutako galeriekin. Estalaktitak, estalagmitak... denborak, Aldaola eta Arantzazu lurpeko ibaiekin batera, ezinezko formak sortu ditu, koba zorupeko benetako katedral barrokoa izan dadin.

Klima garaia baino askoz hotzagoa zenean, Arrikrutz aparteko babeslekua zen inguru horietan bizi ziren animalientzat, eta horren erakusgarri dira haitzuloetako lehoi-eskeletoa eta barruan aurkitu duten hartz-hobia.

Gaur egun haitzuloko galerietako bat bisita dezakegu, 390 metroko luzera du eta 55 metro jaisten da. Bisitaldia jende guztiarentzat da egokia, baina abenturazaleentzako bisitak ere eskaintzen dira, zure kasuan, joan aurretik zein egunetan eskaintzen diren jakinaraztea gomendatzen dizugu. Aitzitik, familian abentura bat nahi baduzu, etxeko txikienentzat bereziki diseinatutako bisitak ere badaude.

​

ARRIKRUTZ INTERPRETAZIO ZENTROA

Aizkorri-Aratz parke naturaleko karst-a, Oñatiko historia espeleologikoa edo gaur egun Arrikrutzen bizi diren animaliak sakonago ezagutu nahi badituzu, bisitariari harrera egiteko zentroa bisitatzea gomendatzen dizugu, eta bertan jakin nahi duzun guztia azalduko dizute.

KONTRABANDISTEN IBILBIDEA

Arrikrutz haitzulora egindako bisita Gipuzkoako paraje karstikoenetatik oinezko ibilbide batekin osatu nahi baduzu, Kontrabandisten Ibilbidea gomendatzen dizugu, duela urte batzuk kontrabandistek era guztietako merkantziak igarotzen zituzten bidezidor berberak zeharkatuko dituzu.

Oñatin GI-3591 errepidetik Arantzazura jo behar dugu, berehala ohartuko gara errepidea igotzen hasten dela eta gero eta bihurgunetsuagoa dela. Km3an Araotzek adierazitako eskuineko saihesbidea hartu behar dugu. 1,2 kilometrora aparkalekua eta kobazuloetara doan oinezkoentzako bidea daude.